Tychowo, gmina Sławno
Nazwa niemiecka: Wendisch Tychow
Nazwy przejściowe: Tychowo Słowiańskie, Tychów, Tychówko
Pierwsza wzmianka: 1229
Tychowo to wieś sołecka położona we wschodniej części gminy Sławno około 7 kilometrów od Sławna. Sąsiaduje z gruntami Warszkówka, Bzowa i Gwiazdówka.
Tychowo jest wsią wielodrożnicową. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1229 roku (dokument, w którym książę Barnim potwierdza nadanie Tychowa zakonowi joannitów). W XIII wieku wzniesiono kościół, wielokrotnie później przebudowywany. Przy kościele znajdował się cmentarz, na którym nie zachowały się nagrobki. Cmentarz wiejski powstał w drugiej połowie XIX wieku w południowo-zachodniej części wsi.
Następnie wieś stała się lennem rodu Bonin. Od 1509 do 1945 roku należała do rodziny von Kleistów. W 1690 działała tu już szkoła. Zlokalizowana była w części południowej wsi. Nowy budynek szkolny wzniesiono w końcu XIX wieku. Od 1923 roku pracowało w niej 3 nauczycieli.
Zespół folwarczny stanowił główny komponent pierzei północnej wsi. Pałac zlokalizowany był na zachód od podwórza folwarcznego. Wzmiankowany był już w XVIII wieku. W tym samym czasie założony został park dworski rozciągający się na powierzchni 2,8 ha. W 1864 roku wieś posiadała 324,6 ha powierzchni wraz z gruntami, a majątek 2.336 ha.
W 1939 roku wieś i majątek wraz z gruntami miały powierzchnię 2.670,5 ha. Wieś zamieszkiwały 593 osoby. Liczba budynków mieszkalnych wynosiła 152. 17 gospodarstw chłopskich miało powierzchnię
poniżej 10 ha , a 28 powyżej 10 ha. W wiosce działało stowarzyszenia weteranów wojennych i sportowe. Działał też punkt pocztowy, gospoda, sklep, piekarnia, gorzelnia (w obrębie podwórza folwarcznego),
kuźnia, cegielnia (na północ od wsi przy drodze do Noskowa), tartak, młyny. Majątek posiadał własną elektrownię (najprawdopodobniej wiatrową).
Z folwarkiem w Tychowie związane były gospodarstwa pomocnicze: Eduardsruh (pol. Rozwadowo); Erdmannshof (pol. Komorze) – folwark znajdujący się 1 kilometr od wsi; Niedermühle (pol. Mąciwoda) – młyn wodny, później leśnictwo i szkółka drzewna, położone około jednego kilometra na południe od wsi; Seehof (pol. Klęsno) oraz Sigurdshof (pol. Wyszkowo) to dawny folwark młyński.
W Wyszkowie Ewald von Kleist umożliwia prowadzenie seminarium dla studentów teologii Dietrichowi Bonhoefferowi, który był pastorem kościoła wyznającego (odłamu kościoła ewangelickiego, który działał w opozycji do nazizmu). Po zamknięciu seminarium w Szczecinie – Zdrojach ostatni kurs dla pastorów
kościoła wyznającego odbywał się w Wyszkowie w 1939 i 1940 roku. W marcu 1940 roku tajna policja państwowa (Gestapo) zamyka seminarium.
Wiele lat później członkowie amerykańskiej sekcji Stowarzyszenia im. D. Bonhoeffera odbywający podróż po Pomorzu zamontowali w Wyszkowie tablice upamiętniającą seminarium Bonhoeffera.
Duże zasługi dla poznania pradziejów ziemi sławieńskiej i zbierania pamiątek starożytności miał Dieter von Kleist. Archeologia była jego pasją. Jeszcze w latach 20-tych XX wieku zajął się odległą przeszłością
ziemi sławieńskiej. Był twórcą działu archeologicznego muzeum w Darłowie, a także autorem kilku prac poświęconych pradziejom ziemi sławieńskiej
Wojska radzieckie zajęły wieś rankiem 7 marca 1945 roku. Majątek został przejęty przez Rosjan, a w 1950 roku przez Skarb Państwa. Powstało tu państwowe gospodarstwo rolne. W 1978 roku pałac został rozebrany, podobnie jak większość historycznej zabudowy gospodarczej. Ostatni niemieccy mieszkańcy wyjechali z Tychowa na przełomie 1956 i 1957 roku.
Po wojnie przez wiele lat w Tychowie działała polska szkoła ( następnie zlikwidowana w ramach tworzenia większych szkól zbiorczych). Od lat 60-tych działał we wsi klub Książki i Prasy „Ruch” zlikwidowany w latach 80-tych XX wieku.
Autor: Jan Sroka
Fundacja „Dziedzictwo” powstała w 1991 roku w Sławnie. Jej celem jest szeroko rozumiana ochrona zabytków archeologicznych Ziemi Sławieńskiej, a także ochrona krajobrazu kulturowego, którego częścią jest dziedzictwo archeologiczne.
Strona fundacji: archeo.edu.pl
Pocztówki – Tychowo
